علت ورم پا در بیماران سرطانی

علل ورم پا در بیماران سرطانی همانند سایر افراد می باشد با این تفاوت که احتمال ورم پا در بیماران سرطانی به علت انسداد سیستم لنفاوی و یا عوارض داروهای مصرفی می باشد. ورم یا اِدم از تجمع مایع لنف در بافت زیر پوست به وجود می آید. ورم پا می‌تواند در قسمت‌های مختلف پاها مانند مچ پا، ماهیچه‌های ساق پا و ران‌ها رخ دهد. تورم ساق پا می‌تواند ناشی از تجمع مایعات (احتباس مایعات) یا التهاب در بافت‌ها یا مفاصل آسیب‌دیده یا بیمار باشد. یکی از دلایل تورم پا، بیماری سرطان است. در چنین شرایطی اگر ورم ها جدی گرفته نشوند ، بیماری پیشرفت می کند. در ادامه به بررسی علت ورم پا در بیماران سرطانی می پردازیم.

شما می توانید در کلینیک تخصصی فوق تخصصی دکتر فرزاد، با به کارگیری تکنیک های پیشرفته و روز دنیا و دستگاه های مجهز، دوران بیماری خود را تحت نظر متخصصین مجرب و حاذق، سپری کنید و علت ورم پا را بررسی کرده. برای مشاوره و تعیین وقت قبلی در کلینیک دکتر فرزاد ، از طریق تماس ، پیج اینستاگرام  و کانال تلگرام  ارتباط برقرار کنید.

فهرست مطالب

علل ورم پا در بیماران سرطانی

علائم تورم در بیماران سرطانی

سیستم لنفاوی در بیماران سرطانی

تشخیص تورم در بیماران سرطانی

عوامل تورم پا در بیماران سرطانی

راه های جلوگیری یا کاهش ورم پا در بیماران سرطانی

علل ورم پا در بیماران سرطانی

همان طور که در بالا نیز اشاره شد، علل ورم پا در بیماران سرطانی، انسداد سیستم لنفاوی و یا عوارض داروهای مصرفی است. به طور کلی علل ورم پا در این افراد، موارد زیر است :

• بیماران دارای مشکلات کبدی : افرادی که دچار سرطان کبد هستند، به دلیل عدم کارکرد مناسب کبد و کاهش پروتئین های در گردش خون مستعد ورم در اندام تحتانی و حتی صورت هستند.

• بیماران دارای سرطان قلبی : سرطان قلب از آن دسته بیماری های ناشایع است. با این وجود به علت عوارض داروهای مصرفی و شیمی درمانی، این امکان وجود دارد که قلب را تحت تاثیر قرار می دهند. این امر موجب آسیب به قلب و ایجاد نارسایی های قلبی  می شود و در نهایت باعث تورم پا می شود.

• بیماران کلیوی : بیماران دارای سرطان کلیه به این علت که کارکرد کلیه آن‌ها به خاطر سرطان دچار اختلال میشود، باعث می شود این افراد دچار ورم در اندام ها شود.

• بیماران دارای مشکلات ریوی : در افرادی که دچار سرطان ریه هستند، به علت اینکه در بدن، مایع جمع می شود و از این طریق باعث بروز تورم در بدن و پاها می شود.

• بیماران دارای سرطان سینه : این نوع سرطان بیشتر در خانم ها ایجاد می شود. در سرطان سینه به علت آسیب به سیستم لنفاوی و اختلال در تشکیل عروق لنفاوی، تورم در پاها و دست ها و سایر اندام های بدن را موجب می شود.

• مصرف داروهای درمانی : بسیاری از دارو هایی که برای شیمی درمانی استفاده می شوند، احتساب آب و الکترولیت در بدن را به همراه دارند که این امر باعث ایجاد ورم پا و اندام ها در بیماران سرطانی می شود.

علائم تورم در بیماران سرطانی

به‌طور معمول تورم پاها زمانی اتفاق می‌افتد که گره‌های لنفاوی موجود در لگن، که مسئول کنترل حرکت لنف درون پاها هستند، آسیب ببینند یا از بین بروند. رگ‌های لنفاوی بسیار باریک و منعطف هستند. زمانی که یک عمل دقیق جراحی در ناحیه‌ی کشاله‌ی ران انجام می‌شود، ممکن است این رگ‌ها آسیب ببیند و انسداد سختی ایجاد کنند که از برگشت مایع لنفاوی جلوگیری نماید. هر اختلالی در ساختار سیستم لنفاوی، بدن را در معرض ریسک لنف ادم با تورم قرار میدهد. در زیر برخی از علائم ورم در بیماران سرطانی مطرح شده است :

• تورم و بزرگ شدن ساق و مچ پا در وضعیت نشسته، ایستاده یا موقع راه رفتن.
• تنگ شدن حلقه در انگشتان.
• ورم بازو ها و دست ها
• تورم و باد کردن شکم یا صورت
• گود افتادن پوست پس از فشار دادن
• تنگی نفس، سرفه یا ضربان غیر عادی قلب

سیستم لنفاوی در بیماران سرطانی

لنف مایع غنی از پروتئین است که به طور معمول در امتداد یک شبکه گسترده از عروق و مویرگ ها حرکت می کند. سیستم لنفاوی در کل بدن وظیفه حمل سلول های ایمنی و بخشی از مایعات خارج شده از سلول ها را بر عهده دارد.

 علت ورم در غدد لنفاوی بسته به محل غده می تواند متفاوت باشد ؛ برای مثال تورم غدد لنفاوی زیر گلو می تواند به علت یک عفونت ساده گلو اتفاق بیفتد. تورم غدد لنفاوی زیر بغل نیز می تواند ناشی از سرطان پستان باشد. تورم غدد لنفاوی در بالای ترقوه می تواند ناشی از یک سرطان در سیستم گوارش باشد. اگر هم غدد لنفاوی چند ناحیه هم زمان ورم کنند احتمال وجود بیماری های سیستمیک مثل بیماری های عفونی ، سرطان خون ، لنفوم ( نوعی سرطان سیستم ایمنی) و ... مطرح می شود. به طور کلی تورم غدد لنفاوی اغلب منشا عفونی داشته یا ممکن است ناشی از بدخیمی باشد

همان طور که در بالا اشاره شد، زمانی که اختلالی در ساختار سیستم لنفاوی بوجود آید باعث ایجاد ورم در بدن می شود. سیستم لنفاوی در بیماران سرطانی به چند طریق مسدود می شود و باعث ایجاد ورم می شود :

• درگیری مستقیم توده سرطانی: درگیری مستقیم توده ی سرطانی با سیستم لنفاوی از دلایل مسدود شدن سیستم لنفاوی است. به این معنی که اگر فردی دچار سرطان خون و یا دارای توده های شکمی و یا سایر سرطان هایی است که سیستم لنفاوی به هر نحوی درگیر می شود، به علت آسیب به این سیستم، موجب بروز ورم در پا و اندام های بدن می گردد. و یا اگر شخصی دچار سرطان تخمدان چپ باشد، به این معنی است که سیستم لنفاوی سمت چپ دچار انسداد شده و باعث ورم پای چپ می شود.

• جراحی:  در حین جراحی برای درمان سرطان، چنانچه جراح مشاهده کند که غدد باعث پخش سلول سرطانی میشود ممکن است غدد لنفاوی نزدیک تومور را بیرون بیاورد. هنگامیکه غدد لنفاوی خارج شوند، رگ های لنفاوی که مایع لنف را حمل میکنند نیز خارج میشوند. بیرون آوردن شبکه لنفاوی باعث می شود کار بازگرداندن مایع لنف از اعضای بدن ما سخت تر شود و اگر مایع لنف نتواند به اندازه از این اعضا خارج شود باعث ایجاد ورم در پا میشود.

• پرتو درمانی یا رادیو درمانی:  عملکرد پرتو درمانی بر گردش مایع لنف با آسیب زدن و خراب کردن غدد لنفاوی تاثیرگذار بوده و این امر باعث ایجاد یا افزایش ورم پا  و سایر اعضای  بدن در بیماران سرطانی می شود.

• داروهای شیمی درمانی : بسیاری از داروهای که در شیمی درمانی استفاده می شوند، می توانند به سیستم لنفاوی آسیب برساند و ایجاد ورم در پا و اندام های بدن در بیماران سرطانی می شود.

• عفونت: عفونت هایی که جریان لنف را محدود میکنند در عملکرد سیستم لنفاوی مداخله کرده و این امر میتواند باعث ورم در بدن فرد شود.

تشخیص تورم در بیماران سرطانی

برای تشخیص ورم پا در بیماران سرطانی، یکی از کارهایی که پزشک متخصص انجام میدهد پوست را فشار داده و آن را از نظر فرو رفتن یا نرفتن بررسی میکند. همچنین ، امکان دارد انجام آزمایش خون، ادرار یا تصویر برداری با اشعه ایکس نیز برای بیمار تجویز شود.

عوامل تورم پا در بیماران سرطانی

به طور کلی ورم در پا و حتی در سایر قسمت های بدن دلایل و عوامل متعددی دارد. در زیر برخی از عواملی که سبب بروز تورم میشوند، مطرح شده است :

• بی تحرکی که می تواند سبب تجمع مایعات در پا و نواحی تحتانی آن شود
• مشکلات کلیوی، کبدی یا نارسایی قلبی
• مقادیر پایین پروتئین در خون در اثر تغذیه نامناسب
• سرطان مخصوصا در اندام هایی همچون کلیه، کبد یا تخمدان
• برخی از دارو های شیمی درمانی از جمله سیس پلاتین و دوستاکسل
• دارو های دیگر همچون:
  • کورتیکوستروئید ها که برای کاهش ورم استفاده می شوند.
  • دارو های جایگزین هورمون.
  • دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) همچون ایبوپروفن یا ناپروکسن.
  •  برخی دارو های فشار خون

راه های جلوگیری یا کاهش ورم پا در بیماران سرطانی

مراحلی که می توان برای جلوگیری یا کاهش تورم انجام داد عبارتند از:
 

1. کاهش مصرف نمک خوراکی ( سدیم ) در رژیم غذایی. برای جلوگیری از ورم پا در بیماران سرطانی، و یا پیشگیری از ورم، بابستی مصرف نمک را محدود کرد. هم چنین از مصرف غذاهایی مانند چیپس، ژامبون و غذاهای کنسرو شده خودداری باید کرد. علاوه بر این ها هنگام خرید مواد غذایی،  برچسب های آن‌ها را از نظر محتوای سدیم بررسی کنید.
    
2. ورزش کردن ار دیگر عوامل کاهش ورم پا در بیماران سرطانی است.  ممکن است پزشکان برای بهبود گردش خون تمرینات خاصی از جمله پیاده روی را به بیماران توصیه کنند. زیرا تحرک داشتن در جلوگیری از ورم پا به خصوص در بیماران سرطانی تاثیر مثبت بالایی را دارد.
    
3. پوشیدن لباس و کفش راحت و گشاد طوری که خیلی تنگ نباشند و در حرکت فرد مداخله نکند، راه دیگر جلوگیری از ورم بدن است. هم چنین برای پیشگیری از ورم پا در بیماران سرطانی، توصیه شده که در هنگام نشستن و یا دراز کشیدن ، پاها را بر روی سطحی که از زمین ارتفاع دارد بگذارید، میتوان از پاف، بالش و صندلی استفاده کرد. هنگام نشستن از صلیب انداختن پاها خودداری کنید.
    
4. در انتها اگر پزشک متخصص دارویی تجویز کرده است، بایستی آن را سر وقت و طبق دستورالعمل مصرف کرد. داروی دیورتیک (ادرار آور) به انتقال و دفع مایعات و نمک اضافی از بدن کمک می کند.

شما می توانید در کلینیک تخصصی فوق تخصصی دکتر فرزاد، با به کارگیری تکنیک های پیشرفته و روز دنیا و دستگاه های مجهز، دوران بیماری خود را تحت نظر متخصصین مجرب و حاذق، سپری کنید و علت ورم پا را بررسی کرده. برای مشاوره و تعیین وقت قبلی در کلینیک دکتر فرزاد ، از طریق تماس ، پیج اینستاگرام  و کانال تلگرام  ارتباط برقرار کنید.